Podziel się z innymi
Niewiele osób zdaje sobie sprawę, iż można przewidywać, z wysokim prawdopodobieństwem (ok. 94%), czy dany związek utrzyma się, czy też rozpadnie. Naukowcy wiedzą to już od początku lat 90-tych XX wieku.
Wtedy to prof. John Gottman wraz ze współpracownikami z Uniwersytetu Waszyngtona, opublikował wyniki wieloletnich badań nad zachowaniami, nie tylko agresywnymi czy przemocowymi, prowadzącymi do rozstania (Buehlman, Gottman i Katz, 1992).
Przebieg badań nad związkami
Pary uczestniczące w badaniach podlegały wnikliwej obserwacji. A w szczególności, analizowano ich wypowiedzi oraz mierzono reakcje fizjologiczne w odpowiedzi na konkretne zachowania partnera. Następnie, sprawdzano ich funkcjonowanie w ciągu kolejnych 3 lat. W toku analiz wyróżniono m.in. cztery najbardziej szkodliwe postawy, a są to (Gottman, Szwartz Gottman i DeClaire, 2008, s. 17):
- krytyka – zaczyna się od skargi lub przerzucenia winy na partnera, a potem przechodzi w atak na jego osobowość/charakter.
- postawa obronna – jest przyjmowana przez osoby broniące swojej niewinności, ponieważ nie chcą one wziąć odpowiedzialności za problem. Przejawia się w utyskiwaniu lub odpowiadaniu zarzutem na zarzut.
- pogarda – składa się na nią krytyka wzmocniona wrogością i awersją. Przyjmuje postać wyszydzania, sarkazmu, napastliwości i wyzwisk.
- „mówienie do ściany” – jest to ucinanie rozmowy bez żadnych oznak werbalnych lub fizycznych sygnalizujących przeżywane w danym momencie emocje.
Profilaktyka i naprawa związku
Prof. Gottman jednak na tym nie poprzestał. Przez kolejne lata, w założonym przez siebie The Gottman Institute, weryfikował sposoby przeciwdziałania rozpadowi związków. Sprowadzają się one do pracy w dwóch obszarach:
- wzmacniania przyjaźni między partnerami,
- nauki spokojnego i konstruktywnego rozładowywania konfliktów.
Jak widzimy, poprawa komunikacji między partnerami, która przez wiele lat stanowiła fundament większości nurtów terapii par, jest niewystarczająca. Zmiany okazują się nietrwałe bez wzmacniania więzi przyjacielskiej między partnerami.
Podsumowując, wiele w tym zakresie możemy zrobić sami. Przykładem jest wykonywanie ćwiczeń zawartych w publikacjach Gottmana. Ponadto, możemy uczestniczyć w warsztatach umiejętności dla par. Kiedy jednak trudno nam samym wyjść poza powtarzane schematy, a zmiany są nietrwałe, możemy potrzebować pomocy kogoś spoza związku. W takich sytuacjach pomocny będzie psychoterapeuta pracujący z parami.
Polecana literatura
Siedem zasad udanego małżeństwa
10 sposobów, które pomogą naprawić nasze małżeństwo
Osiem randek, czyli jak ze sobą rozmawiać, żeby stworzyć udany związek
Wiele z ćwiczeń zawartych w powyższych pozycjach znajdziesz w bezpłątnym e-booku, którego możesz ściągnąć zapisując się do newlettera.
Inne źródła po angielsku
Kanał The Gottman Institute na YT
Literatura cytowana
- Buehlman, K. T., Gottman, J. M., & Katz, L. F. (1992). How a couple views their past predicts their future: Predicting divorce from an oral history interview. Journal of Family Psychology, 5(3-4), 295.
- Gottman, J. M., Szwartz Gottman, J. i DeClaire, J. (2008). 10 sposobów, które pomogą naprawić nasze małżeństwo. Poznań: Media Rodzina.
psycholog i psychoterapeuta